Stroomgebiedsplan Geul

De verkenningsfase voor het stroomgebied van de Geul start na de zomer. In deze fase onderzoeken we welke maatregelen mogelijk en wenselijk zijn om bewoners beter te beschermen tegen extreme neerslag. De overheden in het gebied besluiten vervolgens welk pakket aan maatregelen uitgevoerd gaat worden. Daarna worden de plannen verder uitgewerkt en uitgevoerd. 

De voorbereidingen voor deze verkenning zijn in volle gang. Zo wordt er gewerkt aan de inrichting van de organisatie en worden bestuurlijke afspraken gemaakt over gezamenlijke besluitvorming. Tevens inventariseren we welke onderzoeken nodig zijn en hoe we de omgeving betrekken bij de plannen. Er zijn al een aantal onderzoeken gestart, zoals een onderzoek naar de Geulmonding bij Bunde en naar waterberging in de dalvlaktes van de Geul tussen Valkenburg en Gulpen. 

De verkenning gaat ongeveer drie jaar duren. Het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) regisseert het verkenningsproces.

 

Stroomgebied Geul

Het stroomgebied van de Geul ligt in het werkgebied Maastricht-Heuvelland. Het stroomgebied van de Geul is met alle zijtakken het grootste stroomgebied in dit werkgebied. De zijtakken van de Geul horen bij het stroomgebied. Dit zijn onder meer de Gulp, Mechelderbeek, Selzerbeek, Eyserbeek, Gerendals vloedgraaf en Horstergrub. 

Andere stroomgebieden in het werkgebied Maastricht-Heuvelland zijn: Jeker, Voer, Kanjel en Termaarder Grub. Op een later moment wordt bekeken of voor deze stroomgebieden ook een totaalaanpak vanuit WRL nodig is. 
 

Werkgebieden

WRL werkt aan de hand van vier werkgebieden: Noord-Limburg, Midden-Limburg, Westelijke- en Oostelijke Mijnstreek en Maastricht-Heuvelland. In ieder werkgebied liggen meerdere stroomgebieden (115 stroomgebieden in totaal).

Per werkgebied worden afspraken gemaakt hoe de overheden in het gebied gaan samenwerken en wie welke besluiten neemt. Deze afspraken komen in een werkgebiedsplan. Momenteel wordt er gewerkt aan het werkgebiedsplan voor Maastricht-Heuvelland en een plan van aanpak voor het stroomgebied van de Geul. De bedoeling is om dit plan voor de zomer te laten vaststellen door de colleges/dagelijks bestuur van de betrokken overheden. Dit zijn de Provincie Limburg, Waterschap Limburg en de gemeenten Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Maastricht, Meerssen, Simpelveld, Vaals, Valkenburg aan de Geul en Voerendaal. 

Later dit jaar wordt gestart met de werkgebiedsplannen voor Midden-Limburg (met o.a. stroomgebied Roer) en Werkgebied Westelijke- en Oostelijke Mijnstreek (met o.a. stroomgebied Geleenbeek).
 

Ontwerpspoor per stroomgebied

Voor elk stroomgebied - van bron tot monding - wordt een pakket aan maatregelen samengesteld. Ook delen van de stroomgebieden die in België of Duitsland liggen, gaan mee in de aanpak. 

Voor elk stroomgebied doorlopen we vier stappen: 

1. De eerste stap is een watersysteemanalyse. Hiermee wordt duidelijkheid hoe het watersysteem in het gebied werkt in diverse situaties. Voor de stroomgebieden van de Geul, Geleenbeek en Roer is in 2022 een watersysteemanalyse uitgevoerd door onderzoeksbureau Deltares. 
2. In de verkenningsfase werken we toe naar een voorkeursvariant. Dit is een pakket aan maatregelen voor het hele stroomgebied. Bij de keuze voor een voorkeursvariant houden we rekening met verschillende factoren. Zo kijken we naar het effect op het veiligheidsniveau, de kosten en de invloed op de omgeving. Hierbij kijken we ook naar de volgorde en prioritering, wie waarvoor verantwoordelijk is en welke middelen worden ingezet.  
3. Na het besluit over de voorkeursvariant werken we het pakket maatregelen per deelgebied verder uit. 
4. De betrokken partijen vertalen de deelplannen naar een definitief ontwerp en zorgen voor uitvoering. 

Het kan zijn dat er tijdens de verkenningsfase maatregelen in beeld komen die op de korte termijn uitgevoerd kunnen worden. Deze worden opgepakt als ze niet zorgen voor problemen op een andere plek.